Last Updated on 6 มีนาคม 2016 by puechkaset
ว่านแสงอาทิตย์ เป็นพืชดั้งเดิมที่พบในแถบประเทศเขตร้อนของเอเชีย รวมถึงประเทศไทย จัดเป็นไม้ดอกไม้ประดับที่ใช้ปลูกประดับต้น และดอก และที่สำคัญเป็นไม้มงคลที่นิยมปลูก ตามความเชื่อที่ว่า เป็นว่านที่ช่วยคุ้มครอง ป้องกันอันตรายในด้านต่างๆแก้ผู้ปลูก ทั้งภูตผี วิญญาณชั่วร้าย อุบัติเหตุ รวมถึงสิ่งอัปมงคลต่างๆ
• ชื่อท้องถิ่นไทย :
– ว่านแสงอาทิตย์
– ว่านกล้วยเลือด (ผู้แต่งเพิ่มชื่อ)
เนื่องจากกาบ ก้านใบ และใบด้านล่างมีสีแดงม่วง ทั้งนี้ คำว่า ว่านแสงอาทิตย์ จะเป็นชื่อเรียกที่ไปตรงกับว่านชนิดหนึ่งที่ชื่อ ว่านกุมารทอง ที่บางครั้งจะใช้เรียกว่า ว่านแสอาทิตย์ เช่นกัน จากลักษณะดอกที่เป็นช่อสีแดงบานสะท้อนแสงอาทิตย์ แต่จะมีลักษณะลำต้นที่แตกต่างจากว่านแสงอาทิตย์ที่จะกล่าวในที่นี้ซึ่งอ้างอิงจากตำราว่านเป็นหลัก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ราก และลำต้น
ว่านแสงอาทิตย์มีหัวเป็นลำต้นแท้อยู่ใต้ดิน แต่ส่วนที่เรามองเห็นเห็นเหนือดิน และมักเข้าใจว่าเป็นลำต้นนั้น ในทางวิชาการเรียกว่า ลำต้นเทียม
ลำต้นแท้หรือส่วนหัว มีลักษณะทรงกลมที่แตกออกเป็นแง่ง มีเปลือกด้านนอกเป็นสีน้ำตาล ส่วนระบบรากว่านแสงอาทิตย์ จะมีระบบรากเป็นรากฝอยที่มีลักษณะเป็นเส้นกลมขนาดเล็กแทงออกจากแง่ง
ใบ
ใบว่านแสงอาทิตย์ เป็นเป็นใบเดี่ยว มีลักษณะคล้ายใบกล้วย ประกอบด้วยกาบใบที่เรียงตัวซ้อนกันเป็นรูปทรงกลมทำให้มองเป็นลำต้นเทียมเหนือดิน ส่วนของกาบใบ และใบมีความสูงประมาณ 50-120 ซม. โดยกาบใบที่เรียงซ้อนกันเป็นลำต้นเทียมจะมีสีแดงม่วง เชื่อมต่อกับก้านใบที่สั้นมาก ถัดมาจะเป็นแผ่นใบหรือตัวใบที่มีลักษณะเรียบ รวมถึงขอบใบเรียบเช่นกัน แผ่นใบด้านบนมีสีเขียวเข้ม ส่วนแผ่นด้านล่างมีสีแดงม่วงเหมือนกับกาบใบ แผ่นใบมีเส้นกลางใบขนาดใหญ่ชัดเจน และเป็นร่อง รวมถึงมีเส้นใบแตกออกด้านข้างเหมือนใบกล้วย โดยขอบใบด้านข้างจะมีลักษณะห่อโค้งเข้าหากลางใบ
ประโยชน์ว่านแสงอาทิตย์
1. ว่านแสงอาทิตย์ นิยมปลูกเป็นว่านมงคลตามความเชื่อที่ว่า จะช่วยคุ้มครองอันตรายจากภัยต่างๆทั้งภูตผี และสิ่งอัปมงคลแก่ผู้ปลูก และคนในครอบครัว รวมถึง การใช้หัวว่านสงอาทิตย์พกติดตัวเวลาเดินทางหรือเข้าป่าสำหรับป้องกันภัยในด้านต่างๆ
2. ใช้ปลูกเป็นไม้ประดับต้น และประดับดอก เนื่องจากต้น และใบมีความโดดเด่น
3. ใช้ปลูกเป็นว่านสะสม เนื่องจากหายาก
การปลูกว่านแสงอาทิตย์
การปลูกว่านแสงอาทิตย์ เป็นพืชที่เติบโตได้ดีในดินร่วน และดินมีความชื้น รวมถึงเป็นพืชที่ค่อนข้างชอบแสงรำไร ไม่ชอบอยู่กลางแจ้งในที่มีแดดส่องตลอดเวลา
การปลูกว่านแสงอาทิตย์ นิยมปลูกจากการแยกหัวหรือแง่งเป็นหลัก เนื่องจาก ดอกว่านแสงอาทิตย์จะไม่ค่อยติดผล และจะแตกหน่อขยายออกเป็นกอคล้ายกอข่า ซึ่งส่วนมากนิยมปลูกในแปลงจัดสวนเป็นหลัก
• คาถาที่ใช้ตอนปลูกหรือรดน้ำ : “นะโมพุทธายะ”
• วันปลูก : วันพฤหัสบดี
• คาถาที่ใช้ตอนขุด : “อติโสภควา ถึง ภควาติ” 3 จบ
เพิ่มเติมจาก : รังว่านปากช่อง, (2524)(1)
เอกสารอ้างอิง
1. ชุมนุมว่านยา และไม้มงคล, 2524. รังว่านปากช่อง. สำนักหอสมุดกลาง.
