พรรณไม้น้ำ/พืชน้ำ และรายชื่อ

Last Updated on 26 มิถุนายน 2016 by puechkaset

พรรณไม้น้ำ หรือ พืชน้ำ (aquatic plant/water plant) หมายถึง พืชที่ขึ้นอยู่ในน้ำ ทั้งที่ลอยบนน้ำ อยู่ใต้น้ำ และอยู่ชายน้ำที่น้ำอาจท่วมลำต้นหรือไม่ท่วมลำต้น โดยแบ่งเป็น 3 ชนิด คือ
1. พืชลอยน้ำ (Floating plants)
พืชลอยน้ำ หมายถึง พืชที่มีส่วนราก และลำต้นเจริญอยู่ที่ผิวน้ำหรือทุกส่วนลอยอยู่ผิวน้ำ เช่น จอก ผักตบชวา เป็นต้น

2. พืชในน้ำ (Growth Water plants)
พืชใต้น้ำ หมายถึง พืชที่มีส่วนราก และลำต้นเจริญอยู่บนดินใต้น้ำ ซึ่งอาจมีส่วนลำต้นหรือใบลอยอยู่กลางน้ำหรือโผล่ขึ้นมาจากน้ำ แบ่งย่อยได้ 2 ชนิด คือ
– พืชใต้น้ำ (Submerged Plant) หมายถึง พืชที่มีส่วนราก และลำต้น เจริญบนดินใต้น้ำ โดยไม่มีส่วนลำต้น และใบ โผล่พ้นเหนือน้ำ เช่น สาหร่ายชนิดต่างๆ
– พืชโผล่เหนือน้ำ (Emerged Plant) หมายถึง พืชที่มีส่วนราก และลำต้น เจริญบนดินใต้น้ำในระยะหนึ่ง และเมื่อเจริญเต็มที่จึงมีบางส่วนโผล่พ้นเหนือน้ำ เช่น บัวชนิดต่างๆ

3. พืชชายน้ำหรือพืชริมน้ำ (Marginal plants)
พืชชายน้ำหรือพืชริมน้ำ หมายถึง พืชที่มีส่วนราก และลำต้นเจริญอยู่ในดินริมน้ำ ซึ่งอาจอยู่ในสภาพมีน้ำท่วมขังหรือไม่มีน้ำท่วมขัง เช่น กกกลม ไมยราบยักษ์ ผักแว่น เป็นต้น

ทั้งนี้ พืชบางชนิดสามารถจำแนกให้อยู่ในกลุ่มที่ได้มากกว่าหนึ่งชนิดได้ เช่น ผักกระเฉด เป็นได้ทั้งพืชใต้น้ำชนิดโผล่พ้นน้ำ และเป็นได้ในกลุ่มพืชลอยน้ำ โดยเฉพาะเวลาที่น้ำน้อยนั้น ลำต้น และรากจะหยั่งดินใต้น้ำ และมีลำต้น และใบบางส่วนลอยเหนือน้ำ แต่หากมีน้ำมาก ทั้งราก และลำต้นจะลอยบนผิวน้ำ

ประโยชน์พรรณไม้น้ำ/พืชน้ำ
1. ใช้ประกอบอาหาร เช่น ผักบุ้ง ผักกระเฉด เป็นต้น
2. เป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศวิทยาทางน้ำ
3. เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลา การวางไข่ และหลบพักอนุบาลลูกปลา
4. เป็นแหล่งอาศัย และหากินของสัตว์ป่า สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำหรือสัตว์อื่นๆ
5. เป็นแหล่งช่วยเพิ่มออกซิเจนแก่น้ำ
6. ช่วยกำจัดมลพิษในน้ำ เช่น ลดค่า BOD ดูดซับโลหะหนัก ลดความขุ่นของน้ำ เป็นต้น
7. ใช้เป็นพืชสำหรับปลูกในตู้เลี้ยงปลา โดยเฉพาะสาหร่ายหลายชนิด
8. ส่วนลำต้น และใบนำมาใช้เลี้ยงปลา เช่น ผักบุ้ง
9. ใช้เป็นส่วนผสมของอาหารสัตว์หรือใช้เลี้ยงสัตว์ เช่น ผักกระเฉด ไมยราบยักษ์ เป็นต้น
10. ใช้ทำยาหรือเป็นส่วนผสมของสมุนไพร
11. ช่วยลดการกัดเซาะหน้าดินหรือการพังทลายของตลิ่ง
12. ใช้ทำเครื่องจักสานต่างๆ เช่น กกกลม
13. ใช้ทำปุ๋ยหมัก เช่น ผักตบชวา
14. ใช้ปลูกเป็นไม้ประดับ เช่น บัวกระด้ง บัวหลวง เป็นต้น

พรรณไม้น้ำ

รายชื่อพรรณไม้น้ำ/พืชน้ำ

ชนิดริมน้ำ

ชนิดในน้ำ

ชนิดลอยน้ำ

กกแก้ว สาหร่ายหางกระรอก จอกหูหนู
ตาลปัตรฤาษี สาหร่ายพุงชะโด ผักตบชวา, ผักตบไทย
เตย สาหร่ายหางม้า ผักกระเฉด
บอน สาหร่ายฉัตร แหนแดง
พุทธรักษาอินเดีย,พุทธรักษาไทย สาหร่ายแดง แหนเป็ดเล็ก
พลับพลึง, พลับพลึงตีนเป็ด สาหร่ายขนนก ผักเป็ดน้ำ
เผือก สาหร่ายหัวไม้ขีด ตับเต่านา
ผักชีล้อม บัวบา กระจับสองเขา, กระจับสี่เขา
ผักแขยง บา ไข่น้ำ
ผักกูด สันตะวาหางไก่
แว่นแก้ว ปรงทอง
ใบพาย สันตะวาใบพาย
เหงือกปลา/หมอดอกขาว สันตะวาใบข้าว
ผักกะโฉม มอสน้ำ
กกร่ม, กกกลม, กกเหลี่ยม, กกตุ้มหู, กกแพรกน้ำ, กกขนาก, กกนา, กกทราย, กกอียิปต์, กกขี้หมา สาหร่ายข้าวเหนียว
ไมยราบยักษ์ ไส้ปลาไหล
ผักบุ้ง (ไทย และจีน), ผักบุ้งทะเล ดีปลีน้ำ
ธูปฤษี ฝอยทอง
อ้อ รากดำใบยาว
โสน , โสนคางคก, โสนหางไก่ เทปยักษ์, เทปเกลียว, เทปเล็ก, เทปใหญ่
แพงพวยน้ำ สันตะวาหางไก่
แข้งไก่ สาหร่ายญี่ปุ่น
หญ้าน้ำ หญ้าถอดปล้อง
โสนทะเล หอมน้ำ/พลับพลึงน้ำ
บอนแดง ขาไก่,ขาไก่ลาย,ขาไก่ด่าง
หญ้าขน อเมซอน
หญ้าข้าวนก ชบา
หญ้าพองลม ชบาแดง
หญ้าแดง มาดากัสการ์
หญ้ายอนหู อโพโนกีตอน
หญ้าไซ ว่านน้ำ
ผักปราบใบกว้าง, ผักปราบใบแคบ, ผักปราบนา, ผักปราบช้าง ใบพายเขาใหญ่
กระเม็ง อโมราเซีย
ผักเป็ดแดง, ผักเป็ดไทย สาหร่ายคาบอมบ้า
เอื้องเผ็ดม้า คาบอมบ้าแดง
เหงือกปลาหมอดอกสีขาว, เหงือกปลาหมอดอกสีม่วง สาหร่ายไฟ
หญ้าใบคม แห้วจีน
หางนกยูงใบยาว, หางนกยูงใบสั้น เดนซ่า
หญ้าตะกรับ ตะไคร่น้ำ
หางนกยูงแดง ไก/เทา
ดาวกระจาย/เขากวาง
ผักเบี้ยทะเล
แห้วหมู, แห้วทรงกระเทียม
บัวบก
ตีนเป็ดทราย, ตีนเป็ดทะเล
หญ้าหนวดปลาดุก
อนูเบียส
คริป
ผมหอม
ผักหนาม
กระแท่ง
สาบแร้งสาบกา
หางปลาช่อน
ขลู่
หญ้าฆ้อนกลอง
ผักเผ็ด
ผักแครด
ตีนตุ๊กแก
จิกน้ำ/จิกนา, จิกสวน
หญ้าหัวไม้ขีด
ผักเสี้ยนขน
หญ้าเกลียดหอย
เกล็ดหอยดอย
ชะคราม
ฝาดดอกแดง, ฝาดดอกขาว
ถอบแถบเครือ
จูดสามเหลี่ยม
กระจูด
หญ้าหัวแดง
หญ้าสามคม
ปรือ/แว้ง
หญ้าหัวหงอก
ไคร้น้ำ
หวายลิง
ดีปลาไหล
ถั่วคล้า
สักขี
หยีน้ำ
หญ้าสีทอง
หลุมพอทะเล
รักทะเล
สารภีทะเล
ตาตุ่มทะเล
ปรงทะเล
แคทะเล
แสมขาว
แสมดำ
แสมทะเล
เบญจมาศน้ำเค็ม
ระกำ
สละ
จาก
โกงกาง
โสนทะเล
เป้งทะเล